Þýskir jafnaðarmenn falla í könnunum – greiða atkvæði um stjórnarsamstarf

Nú hafa 463,723 félagar í þýska Jafnaðarmannaflokknum (SPD) fengið senda seðla í póstatkvæðagreiðslu um hvort flokkurinn eigi að endurnýja stjórnarsamstarf við kristilegu flokkanna CDU og CSU til ársins 2021. Atkvæðagreiðslan hófst þriðjudaginn 20. febrúar og lýkur henni föstudaginn 2. mars. Talningu á að ljúka sunnudaginn 4. mars. Ungliðar innan SPD eru andvígir stjórnarsamstarfinu. Félögum í flokknum hefur fjölgað um 25.000 undanfarnar vikur.

Sama dag og atkvæðagreiðslan hófst birti blaðið Bild niðurstöðu skoðanakönnunar sem sýnir að að SPD er nú þriðji stærsti flokkurinn (15,5%) á eftir AfD Alternative für Deutschland (16%) og CDU (32%). Í kosningunum 24. september 2017 fékk SPD 20,5% atkvæða, minnsta fylgi sitt frá lokum síðari heimsstyrjaldarinnar.

Thomas Sparrow, stjórnmálafréttaritari DW, segir að niðurstaða könnunarinnar sé „reiðarslag“ fyrirt SPD og framhald þróunar sem sýni að hefðbundnir þýskir flokkar séu að tapa fylgi til AfD sem setur harða stefnu í útlendingamálum á oddinn. Í sjónvarpi DW sagði Sparrow:

„Gleymum því ekki að AfD náði í fyrsta sinn mönnum á þýska þingið í september, flokkurinn varð þriðja stærsta stjórnmálaaflið á þingi og hann höfðar einkum til ótta fólks. Þar ræðum við um útlendingamál, um grunsemdir flokksins í garð ráðandi afla, hefðbundinna flokka, það er ein af ástæðunum fyrir því að þeir hafa getað náð þessum kjósendum bæði frá kristilegum og jafnaðarmönnum.“

Niðurstaðan í þessari könnun kann að auka stuðning við framhald stjórnarsamstarfsins innan SPD. Talið verði óskynsamlegt fyrir flokkinn að velja þann kost sem kallar á kosningar. Um það snýst atkvæðagreiðslan í raun. Líkur á að Merkel reyni að sitja í minnihlutastjórn eru taldar minni en að hún rjúfi þing og boði til kosninga.

Flokkur Merkel, CDU, hefur boðað ntil fundar í Berlín mánudaginn 26. febrúar. Fyrir hann verður lögð tillaga um stjórnasamstarfið. Talið er fullvíst að hún verði samþykkt.

Fyrir rúmu ári varð Martin Schulz, fráfarandi forseti ESB-þingsins, leiðtogi og kanslaraefni SPD. Kannanir sýndu að hann hafði mikið aðdráttarafl fyrir flokkinn og stóð hann jafnfætis eða jafnvel framar en Merkel. Fljótt seig þó á ógæfuhliðina og nú hefur hann sagt af sér sem flokksleiðtogi og hafin er barátta um eftirmann hans innan flokksins.

Stóru þýsku flokkarnir hafa tvisvar setið saman í ríkisstjórn, fyrst 2005 til 2009 en þá samþykktu jafnaðarmenn stjórnarsamstarfið með miklum meirihluta og settist stjórnin að völdum tveimur mánuðum eftir kjördag. Árið 2013 fór fram póstatkvæðagreiðsla meðal félaga í SPD um aðra samsteypustjórn þeirra undri forystu Merkel og var stjórnarþátttakan samþykkt með 76% atkvæða.

Þegar forysta SPD leitaði í janúar 2018 eftir umboði á flokksþingi til viðræðna um stjórn með Merkel í þriðja sinn samþykkti aðeins 60% þinggesta umboðið.