Stórsigur Zelenskíjs í Úkraínu – Porosjenko játar ósigur

 

Petro Porosjenko, forseti Úkraínu, viðurkenndi skömmu eftir að kjörstöðum var lokað sunnudaginn 21. apríl að hann hefði tapað fyrir Volodímíjr Zelenskíj gamanleikara sem aldrei hefur áður tekið virkan þátt í stjórnmálum. Í útgönguspám var Zelenskíj spáð stórsigri í seinni umferð forsetakosninganna.

Tölur í útgönguspánum sem reistar voru á könnun sem gerð var skömmu áður en kjördegi lauk (kl. 17.00 að ísl. tíma) sýndu að Zelenskíj hefði hlotið 73,2% atkvæða en Porosjenko 25,3%

Efrir að kjörfundi lauk sagði  Zelenskíj sigri hrósandi við stuðningsmenn sína:

„ Við gerðum þetta saman. Ég lofa að bregðast ykkur aldrei. Og þar sem ég hef ekki enn tekið við sem forseti get ég talað eins og venjulegur Úkraínumaður. Allir í fyrrverandi Sovétríkjunum ættu að líta til okkar og sjá að allt getur gerst.“

Zelenskíj lýsti framboði sínu á þann veg að þar færi „venjulegur maður sem kemur til að eyðileggja þetta kerfi“. Vísaði hann þar til þess að stjórnmálum og þjóðlífi Úkraínu í sovésku rústunum er lýst sem spilltu klíkuveldi í fimm ára hernaði við aðskilnaðarsinna með stuðningi Rússa.

Zelenskíj er 41 árs gamanleikari sem varð þjóðkunnur meðal Úkraínumanna þegar hann lék kennara sem varð óvart forseti í vinsælli sjónvarpsþáttaröð.

Porosjenko er 53 súkkulaðiframleiðandi. Hann hefur setið fimm ár sem forseti Úkraínu.

Zelenskíj háði kosningabaráttu sína að mestu á samfélagsmiðlum og lét í stórum dráttum hjá líða blanda sér í málefnalegar umræður. Það veitti honum byr í seglin að Úkraína stendur illa að vígi efnahagslega, spilling er landlæg og almenningur hefur fengið sig fullsaddan af átökum við aðskilnaðarsinna með stuðningi Rússa í austurhluta landsins.

Zelenskkíj segist styðja hugsanlega aðild Úkraínu að NATO en vill að þjóðin taki afstöðu til hennar í þjóðaratkvæðagreiðslu. Hann krefst þess að Rússar skili Krímskaga til Úkraínu og greiði skaðabætur vegna innlimunar skagans árið 2014.

Hann hefur hvatt til beinna viðræðna við Rússa vegna átakanna í Austur-Úkraínu sem hafa kostað rúmlega 13.000 manns lífið. Moskvumenn hafa til þessa hafnað tillögum af þessu tagi. Þeir segja átökin innanríkismál Úkraínu og stjórnin í Kænugarði eigi að ræða við fulltrúa aðskilnaðarsinnanna.

Alþjóðlegi sakamáladómstóllinn komst að þeirri niðurstöðu í nóvember 2016 að stríðið í austurhluta Úkraínu væri „alþjóðleg vopnuð átök milli Úkraínu og Rússlands“.

Heimild: RFE/RL