
Stjórn Filippseyja sakaði kínverska diplómata um lygar mánudaginn 5. apríl eftir að þeir fullyrtu að hundruð skipa sem virtu lögsögu Filippseyja að engu hefðu leitað í var fyrir óveðri.
Í mars 2021 mótmælti utanríkisráðuneyti Filippseyja þegar 220 kínversk svonefnd fiskiskip sigldu að Julian Felipe-rifinu í Spratly-eyjaklasanum á Suður-Kínahafi. Rifið er í um 175 sjómílna fjarlægð vestur af strönd Palawan-héraðs á Filippseyjum og innan efnahagslögsögu eyjanna.
Delfin Lorenzana, varnarmálaráðherra Filippseyja, gaf laugardaginn 3. apríl stjórnendum skipanna fyrirmæli um að hverfa á brott og hvatti Kínverja til „að yfirgefa fullvalda lögsögu okkar og fara að alþjóðalögum“.
Kínverskir sendiráðsmenn í Manila, höfuðborg Filippseyja, svöruðu ráðherranum og sögðu að stjórnvöld Filippseyja ættu „sleppa öllum ófagmannlegum ummælum“ um ferðir skipanna.
Við þessu brást utanríkisráðuneyti Filippseyja með ásökunum í garð Kínverja um „ósvífnar rangfærslur“ og hafnaði því að veður hefði verið slæmt við eyjarnar.
„Julian Felipe-rifið er hluti af Kalayaan-eyjum og er innan efnahagslögsögu Filippseyja,“ sagði í yfirlýsingu ráðuneytisins 5. apríl. Þá var því hafnað að líta bæri á þetta svæði augum Kínverja sem segja um „hefðbundið veiðisvæði“ skipa sinna að ræða.
Þrátt fyrir að alþjóðadómstóll hafi árið 2016 hafnað réttmæti kröfu Kínverja um yfirráð þeirra á Suður-Kínahafi fara stjórnvöld í Peking sínu fram á svæðinu og hafa reist herstöðvar á umdeildum Spratly-eyjaklasanum.
Bandaríkjastjórn hafnar yfirráðarétti Kínverja og sendir oft herskip inn á Suður-Kínahaf til að minna á frelsi til siglinga á umdeildum svæðum.
Nú segir utanríkisráðuneyti Filippseyja að formleg mótmæli verði send kínverskum stjórnvöldum hvern dag sem þau neita að kalla kínversku skipin á brott.
„Kínverskir sendiráðsstarfsmenn eru minntir á að þeir eru gestir ríkisstjórnar Filippseyja og gestir verða ávallt að virða alþjóðlegar siðareglur og sýna embættismönnum stjórnvalda Filippseyja virðingu,“ segir í tilkynningu utanríkisráðuneytisins.
Bandaríkjastjórn styður Filippseyinga í þessari deilu. Talsmaður bandaríska utanríkisráðuneytisins, Ned Price, sagði á Twitter 24. mars: „Bandaríkjamenn standa með bandamanni okkar, Filippseyingum, þegar þeir lýsa áhyggjum af flota [kínverskra] varaliðsskipa skammt frá Julian Felipe-rifi. Við hvetjum ráðamenn í Peking til að hætta að beita varaliði flotans til að hræða aðra eða ógna þeim, það grefur undan friði og öryggi.“